Προγράμματα Επιδότησης
Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων του Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022

Ολοκληρώθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2023, ο 2ος κύκλος υποβολής αιτήσεων υπαγωγής επενδυτικών σχεδίων για το καθεστώς «Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων» του νέου Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022. Αναμένεται εντός του 2024 η νέα προκήρυξη για τον 3ο κύκλο αιτήσεων υπαγωγής των επενδυτικών σχεδίων.

Προβλέπεται ενίσχυση μέχρι 75%, με βάση τον Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων, ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης και την περιοχή εγκατάστασης.

Σκοπός του καθεστώτος είναι η χορήγηση ενισχύσεων σε ένα ευρύ πεδίο τουριστικών επενδύσεων που αφορούν κυρίως στη δημιουργία, την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό ολοκληρωμένης μορφής τουριστικών καταλυμάτων, με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος.

Συνολικός Προϋπολογισμός

Ο συνολικός προϋπολογισμός του παρόντος καθεστώτος για το έτος 2023 ανέρχεται σε εκατό πενήντα εκατομμύρια (150.000.000) ευρώ, εκ των οποίων εβδομήντα πέντε εκατομμύρια (75.000.000) ευρώ αφορούν το είδος ενίσχυσης της φορολογικής απαλλαγής.

Τα λοιπά εβδομήντα πέντε εκατομμύρια (75.000.000) ευρώ αφορούν τα είδη ενίσχυσης της επιχορήγησης, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης και προέρχονται από τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.

Δικαιούχοι

• Εμπορική εταιρία
• Συνεταιρισμός
• Κοιν.Σ.Επ, Α.Σ, Ο.Π, ΑΕΣ
• Κοινοπραξίες που ασκούν εμπορική δραστηριότητα,
• Δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις και θυγατρικές τους υπό προϋποθέσεις

Υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια

Τα υπαγόμενα, στο καθεστώς «Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων», επενδυτικά σχέδια αφορούν σε:

α) ίδρυση ή επέκταση ξενοδοχειακών μονάδων τεσσάρων (4) τουλάχιστον αστέρων,

β) εκσυγχρονισμό ολοκληρωμένης μορφής ξενοδοχειακών μονάδων που ανήκουν ή αναβαθμίζονται σε κατηγορία τριών (3) τουλάχιστον αστέρων, μετά πενταετία από την έναρξη λειτουργίας της μονάδας ή από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της προηγούμενης επένδυσης εκσυγχρονισμού ολοκληρωμένης μορφής της μονάδας, καθώς και εκσυγχρονισμό μη κύριων τουριστικών καταλυμάτων, εφόσον αναβαθμίζονται σε κατηγορία τριών (3) τουλάχιστον αστέρων,

γ) επέκταση και εκσυγχρονισμό ολοκληρωμένης μορφής ξενοδοχειακών μονάδων που έχουν διακόψει τη λειτουργία τους, με την προϋπόθεση ότι στο διάστημα διακοπής δεν έχει γίνει αλλαγή χρήσης του κτιρίου και ότι, μέσω της επέκτασης ή του εκσυγχρονισμού ολοκληρωμένης μορφής αναβαθμίζονται σε κατηγορία τεσσάρων (4) τουλάχιστον αστέρων,

δ) ίδρυση, επέκταση και εκσυγχρονισμό ολοκληρωμένης μορφής τουριστικών οργανωμένων κατασκηνώσεων (camping), τα οποία ανήκουν ή αναβαθμίζονται σε κατηγορία τριών (3) τουλάχιστον αστέρων,

ε) ίδρυση και εκσυγχρονισμό ολοκληρωμένης μορφής ξενοδοχειακών μονάδων εντός χαρακτηρισμένων παραδοσιακών ή διατηρητέων κτιρίων, τα οποία ανήκουν ή αναβαθμίζονται σε κατηγορία τριών (3) τουλάχιστον αστέρων,

στ) ίδρυση, επέκταση και εκσυγχρονισμό σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων, όπως ορίζονται στον ν. 4276/2014 (Α΄ 155), που κατατίθενται ως ενιαία σχέδια, μη περιλαμβανομένων των προς μεταβίβαση ή μακροχρόνια μίσθωση κτιρίων και εγκαταστάσεων,

ζ) ίδρυση και εκσυγχρονισμό μη κύριων τουριστικών καταλυμάτων, εφόσον,

ζα) φέρουν διακριτικό τίτλο «ξενώνας φιλοξενίας»,

ζβ) υλοποιούνται εντός παραδοσιακών οικισμών σε μια από τις ακόλουθες περιοχές: i) ορεινές περιοχές, σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση της ΕΛ.ΣΤΑΤ., εκτός των δημοτικών ενοτήτων που συνιστούν μέρος του πολεοδομικού συγκροτήματος της Αθήνας, ii) περιοχές που βρίσκονται σε απόσταση έως τριάντα (30) χιλιομέτρων από τα τα σύνορα, iii) νησιά με πληθυσμό μικρότερο των τριών χιλιάδων εκατό (3.100) κατοίκων,

ζγ) κατατάσσονται σε κατηγορία πέντε (5) κλειδιών, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 12868/2018 (Β΄ 3119) απόφαση του Υπουργού Τουρισμού και

ζδ) διατηρούν ελάχιστο αριθμό είκοσι (20) ενοικιαζόμενων δωματίων,

η) ίδρυση, επέκταση και εκσυγχρονισμό ξενοδοχείων συνιδιοκτησίας (condo hotels), όπως ορίζονται στον ν. 4276/2014, υπό την προϋπόθεση ότι η μεταβίβαση ή η μακροχρόνια μίσθωση ενισχυόμενων τμημάτων αυτών λαμβάνει χώρα μετά από τη λήξη της τήρησης των μακροχρόνιων υποχρεώσεων του φορέα της επένδυσης, την επιφύλαξη της περ. (ζ) της παρ. 3 του άρθρου 25 του Ν.4887/2022.

Ελάχιστος Προϋπολογισμός Επενδυτικών Σχεδίων

Το ελάχιστο επιλέξιμο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στο καθεστώς Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων ορίζεται με βάση το μέγεθος του φορέα:

Είδη ενισχύσεων

• Φορολογική απαλλαγή
• Επιχορήγηση
• Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης
• Επιδότηση κόστους δημιουργούμενης απασχόλησης

Ποσοστά ενίσχυσης

Τα ποσοστά ενίσχυσης, σύμφωνα με τον νέο Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων, διαμορφώνονται ως εξής:

* Για την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου το ανώτατο ποσοστό ενίσχυσης ορίζεται για τις μεγάλες επιχειρήσεις στο 55%, για τις μεσαίες επιχειρήσεις στο 65% και για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις στο 75%. Τα ποσοστά αυτά θεωρούνται για το παρόν καθεστώς ως ανώτατα όρια του χάρτη των περιφερειακών ενισχύσεων.
**Εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής των ενισχύσεων του ν. 4887/2022 σε κατηγορίες επενδυτικών σχεδίων στον τομέα του Τουρισμού η Περιφερειακή Ενότητα Μυκόνου και από την Περιφερειακή Ενότητα Θήρας, ο Δήμος Θήρας, πλην της Δημοτικής Κοινότητας Θηρασίας.

Το ποσοστά ενισχύσεων για τις επιλέξιμες δαπάνες των αρχικών επενδύσεων χορηγούνται με βάση τα ανώτατα όρια εντάσεων του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων ως εξής:

• Για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, τα ποσοστά ενισχύσεων για όλα τα είδη κινήτρων, πλην της επιχορήγησης, χορηγούνται στο ανώτατο ποσοστό του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων. Το κίνητρο της επιχορήγησης χορηγείται στο ογδόντα τοις εκατό (80%) του ανώτατου ορίου του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων. Ειδικά για τα επενδυτικά σχέδια των ειδικών κατηγοριών ενισχύσεων, το κίνητρο της επιχορήγησης χορηγείται στο εκατό τοις εκατό (100%) του ανώτατου ορίου εκτός της περ. δ που χορηγείται στο ενενήντα τοις εκατό (90%)
• Για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις τα κίνητρα χορηγούνται στο ογδόντα τοις εκατό (80%) του ανώτατου ορίου του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων, εκτός από το κίνητρο της επιχορήγησης. Ειδικά για τα επενδυτικά σχέδια των ειδικών κατηγοριών ενισχύσεων, τα κίνητρα χορηγούνται στο εκατό τοις εκατό (100%) του ανώτατου ορίου, εκτός από το κίνητρο της επιχορήγησης.

Ειδικές κατηγορίες ενισχύσεων 

1. Αυξημένα ποσοστά ενισχύσεων χορηγούνται για τα επενδυτικά σχέδια που υλοποιούνται σε:

• α. Ορεινές περιοχές, σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση της ΕΛ.ΣΤΑΤ., εκτός των δημοτικών ενοτήτων που συνιστούν μέρος του πολεοδομικού συγκροτήματος της Αθήνας,
• β. περιοχές που βρίσκονται σε απόσταση τριάντα (30) χιλιομέτρων από τα σύνορα,
• γ. νησιά με πληθυσμό μικρότερο των τριών χιλιάδων εκατό (3.100) κατοίκων.
• δ. σε κτίρια χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα,
• ε. περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, σύμφωνα με απόφαση της Κυβερνητικής Επιτροπής Κρατικής Αρωγής.

2. α. Για τα επενδυτικά σχέδια που υλοποιούνται στις Ζώνες Απολιγνιτοποίησης, (Περιφερειακές Ενότητες Φλώρινας και Κοζάνης και ο Δήμος της Μεγαλόπολης), τα ποσοστά ενίσχυσης είναι τα ανώτατα του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων, ανάλογα το μέγεθος της επιχείρησης και σύμφωνα με τα οριζόμενα είδη ενισχύσεων της παρ. 3 του άρθρου 9.

β. Για τα επενδυτικά σχέδια που υλοποιούνται στις Περιφερειακές Ενότητες Καστοριάς και Γρεβενών και στους Δήμους Τρίπολης, Οιχαλίας και Γορτυνίας, το ποσοστό επιχορήγησης για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις ορίζεται στο 90% και για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις το ποσοστό της φορολογικής απαλλαγής στο 90% του ανώτατου ορίου του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων.

3. Στα επενδυτικά σχέδια που υλοποιούνται από μεσαίες επιχειρήσεις στις περιφερειακές ενότητες Ροδόπης, Έβρου και Ξάνθης, παρέχεται και το κίνητρο της επιχορήγησης, σε ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%) για την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου και τριάντα τοις εκατό (30% για τις Περιφερειακές Ενότητες Ροδόπης και Ξάνθης, του προβλεπόμενου ποσοστού ενίσχυσης με τα υπολειπόμενα ποσοστά φορολογικής απαλλαγής να διαμορφώνονται σε σαράντα τοις εκατό (40%) και εβδομήντα τοις εκατό (70%) αντίστοιχα.

Ανώτατα ποσά ενίσχυσης ανά επενδυτικό σχέδιο

α) Το συνολικό ποσό ενίσχυσης ανά επενδυτικό σχέδιο που υποβάλλεται από πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις δεν μπορεί να υπερβεί τα τρία εκατομμύρια ευρώ (3.000.000€) για όλα τα είδη ενισχύσεων,

β) Το συνολικό ποσό ενίσχυσης ανά επενδυτικό σχέδιο που υποβάλλεται από μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις δεν μπορεί να υπερβεί:

• ι) τα τρία εκατομμύρια ευρώ (3.000.000€) για τις ενισχύσεις της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης ή της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης, καθώς και της επιχορήγησης στην περίπτωση της παρ. 4 του άρθρου 9 (ενισχύσεις για μεσαίες επιχειρήσεις στις Περιφερειακές Ενότητες της Θράκης) και
• ιι) τα πέντε εκατομμύρια ευρώ (5.000.000€) για την ενίσχυση της φορολογικής απαλλαγής.

γ) Το συνολικό ποσό ενίσχυσης ανά επενδυτικό σχέδιο που αφορά τις επιλέξιμες δαπάνες εκτός περιφερειακών ενισχύσεων του άρθρου 7 δεν μπορεί να υπερβεί τις εκατό χιλιάδες (100.000,00) ευρώ, υπολογιζομένου εντός των ορίων των περιπτώσεων α και β.

δ) Το ανώτατο όριο, για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, των τριών εκατομμυρίων ευρώ (3.000.000€) που αφορούν την ενίσχυση της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης ή της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης ή και της επιχορήγησης στην περίπτωση της παρ. 4 του άρθρου 9 (κεφαλαιακά κίνητρα), καθώς και των πέντε εκατομμυρίων ευρώ (5.000.000€) για την ενίσχυση της φορολογικής απαλλαγής, εφαρμόζεται και στην περίπτωση συνδυασμού των ενισχύσεων. Για το όριο των 3.000.000 ευρώ υπολογίζεται αρχικά η επιχορήγηση στην περίπτωση της παρ. 4 του άρθρου 9 (ενισχύσεις για μεσαίες επιχειρήσεις στις Περιφερειακές Ενότητες της Θράκης), εν συνεχεία η επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (εφόσον ζητείται με την επενδυτική πρόταση), και τέλος η φορολογική απαλλαγή για το υπόλοιπο μέχρι τα 5.000.000 ευρώ.

Οι παρεχόμενες σε κάθε φορέα επενδυτικού σχεδίου ενισχύσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι ενισχύσεις σε συνεργαζόμενες ή συνδεδεμένες επιχειρήσεις, δεν μπορεί να υπερβούν σωρευτικά τα είκοσι εκατομμύρια (20.000.000) ευρώ για μεμονωμένη επιχείρηση και τα τριάντα εκατομμύρια (30.000.000) ευρώ για το σύνολο των συνεργαζόμενων ή συνδεδεμένων επιχειρήσεων.

Επιλέξιμες δαπάνες

α. Επενδυτικές δαπάνες σε ενσώματα στοιχεία ενεργητικού:

• κατασκευή, επέκταση, εκσυγχρονισμό κτιριακών εγκαταστάσεων, ειδικών και βοηθητικών εγκαταστάσεων των κτιρίων,
• αγορά του συνόλου ή και μέρους των υφιστάμενων παγίων στοιχείων ενεργητικού, όπως κτίρια, μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός, επιχειρηματικής εγκατάστασης
• αγορά και εγκατάσταση καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών εγκαταστάσεων και των μεταφορικών μέσων που κινούνται εντός του χώρου της εντασσόμενης μονάδας.
• μισθώματα της χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, του οποίου αποκτάται η χρήση, υπό την προϋπόθεση ότι στη σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) προβλέπεται ότι ο εξοπλισμός περιέρχεται στην κυριότητα του μισθωτή, κατά τη λήξη της σύμβασης.
• εκσυγχρονισμό ειδικών εγκαταστάσεων (που δεν αφορούν σε κτίρια) και μηχανολογικών εγκαταστάσεων.

β. Επενδυτικές δαπάνες σε άυλα στοιχεία ενεργητικού:

• μεταφορά τεχνολογίας, μέσω της αγοράς δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, αδειών εκμετάλλευσης, ευρεσιτεχνιών, τεχνογνωσίας και μη κατοχυρωμένων τεχνικών γνώσεων,
• συστήματα διασφάλισης και ελέγχου ποιότητας, πιστοποιήσεων, προμήθειας και εγκατάστασης λογισμικού και συστημάτων οργάνωσης της επιχείρησης.

γ. Δαπάνες εκτός Περιφερειακών Ενισχύσεων

• Αμοιβές συμβούλων για ΜΜΕ. Ενισχύονται μόνο για νέες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και για ποσό έως 50.000 ευρώ (έως 5% του συνολικού ενισχυόμενου κόστους). Νέα επιχείρηση θεωρείται η νεοσύστατη επιχείρηση που δεν έχει κλείσει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης υπαγωγής στο καθεστώς διαχειριστική χρήση.
• Δαπάνες για επαγγελματική κατάρτιση
• Συμμετοχή ΜμΕ σε εμπορικές εκθέσεις

Χρηματοδοτικό σχήμα επενδυτικών σχεδίων

Κάθε φορέας συμμετέχει στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου είτε με ίδια κεφάλαια, είτε με εξωτερική χρηματοδότηση (είτε με συνδυασμό αυτών).

Για την εξωτερική χρηματοδότηση μπορούν να αξιοποιηθούν χαμηλότοκα δάνεια είτε μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είτε μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας Development Law Financial Instrument Guarantee Fund (DeLFI GF).

Στο είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) του ενισχυόμενου κόστους του επενδυτικού σχεδίου δεν πρέπει να περιλαμβάνεται κρατική ενίσχυση, δημόσια στήριξη ή παροχή.

Υποβολή Επενδυτικών σχεδίων

Η υποβολή των αιτήσεων πραγματοποιείται μέσω του ΠΣ.Αv (https://opsan.mindev.gov.gr)

Αξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων

Η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων εκκινεί από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και ολοκληρώνεται με το αποτέλεσμα του ελέγχου αξιολόγησης από την Επιτροπή Αξιολόγησης εντός προθεσμίας σαράντα πέντε (45) ημερών από τη λήξη του καθεστώτος.

Οι ως άνω προθεσμίες αναστέλλονται κατά τον μήνα Αύγουστο.

Η αξιολόγηση του εύλογου κόστους και ο έλεγχος των δεικτών βαθμολογίας διενεργούνται με τη μέθοδο της συγκριτικής αξιολόγησης.